فعالیت ۶ مرکز نگهداری کودکان اوتیسم در مشهد | هر مرکز بین ٣۵  تا ۵٠ مددجوی ۳ تا  ۱۸ سال دارد

به گزارش شهرآرانیوز به احتمال زیاد در خویشاوندان، نزدیکان یا دوروبر ما هم هستند افراد آرام و دوست داشتنی که تا حدود سی ماهگی رشد و نمو عادی دارند و از این سن به بعد کم کم تفاوت هایشان با دیگر هم سن وسالان توجه پدرومادر و اطرافیان را به خود جلب می‌کند. رفتار‌هایی مانند شکلک درآوردن یا خنده‌های بی دلیل، بی توجهی به صدا‌ها و نگاه ها، رفتار‌های کلیشه‌ای تکراری مانند ردیف کردن اسباب بازی‌ها در یک مسیر مشخص، کج خلقی و بهانه گیری بدون هیچ دلیل آشکار و رفتار‌هایی از این دست.

با بزرگ‌تر شدن کودکان، نشانه‌های بیماری مانند مشکلات اجتماعی، زبانی و حرکتی هم متنوع‌تر می‌شوند. با همه این مشکلات، خانواده‌های زیادی هستند که با توجه زیاد فرزند اوتیسمی خود را بزرگ می‌کنند و نه تنها او را از چشم دیگران مخفی نمی‌کنند که برایش جایگاه و ارزش هم قائل اند. روز جهانی اوتیسم بهانه‌ای است برای آگاهی یافتن بیشتر درباره این اختلال.

اوتیسم چیست و از آن چه‌ می‌دانید؟

کودکان اوتیسم را باید در گروه اختلالات عصبی رشد، طبقه بندی کرد. این بیماری طیف گسترده‌ای از اختلالات را شامل می‌شود که ما همه آن‌ها را اوتیسم می‌گوییم و معمولا ارتباط گیری ضعیف در همه شان مشاهده می‌شود. کودکان اوتیسم، توانایی ارتباط گیری چشمی و عاطفی و حسی را با دیگران، نزدیکان، آشنایان و حتی مادرشان ندارند. به عبارت دیگر آن‌ها در پاسخ به ابراز محبت‌های مادرشان هم ناتوان هستند و این می‌تواند همان نشانه‌ای باشد که والدین باید با دیدنش احساس خطر کنند.

 بی توجهی به صداها، مشکل در تکلم و بیش حسی یا کم حسی از دیگر نشانه‌های بروز این اختلال در کودکان است که باید جدی گرفته شود. بیش حسی یا کم حسی به معنای این است که حواس پنج گانه این کودکان متفاوت از دیگران عمل می‌کند. گاهی یک صدای کوچک هم می‌تواند برای آن‌ها به شدت آزاردهنده باشد و گاهی دربرابر یک صدای بلند هم هیچ واکنشی نشان نمی‌دهند.

 صداها، تصاویر و حتی مزه‌ها و بو‌هایی که برای ما معمولی است، برای افراد اوتیستیک بسیار آزاردهنده و خارج از سطح تحمل هستند و سبب می‌شود به هم بریزند. به شرط آنکه والدین با دیدن نخستین نشانه‌ها فوری اقدام کنند، مشکل این کودکان را معمولا تا پیش از دو سالگی می‌توان تشخیص داد.
یکی دیگر از نشانه‌های اوتیسم، ظاهر کودک است. سر این نوزادان در ابتدا معمولی یا قدری کوچک‌تر است، ولی از چهارسالگی به بعد بیشتر از اندازه معمول رشد می‌کند.

دلایل و عوامل اوتیسم

• بیماری اوتیسم می‌تواند به عوامل ژنتیکی و ارثی، زایمان نامناسب و دوران بارداری پراسترس مربوط باشد.
• یکی از دلایل بروز بیماری اوتیسم عفونت‌های دوران بارداری است که سبب توقف رشد سلول‌های مغزی می‌شود.
• اوتیسم معمولا در دوره شیرخوارگی یا چندسال اول زندگی به وجود می‌آید و با طی شدن مراحل رشد کودک، این بیماری هم به تدریج یا ناگهانی رشد می‌کند و سبب متوقف شدن رشد عاطفی و اجتماعی کودک می‌شود.
• درمان دارویی برای بیماری اوتیسم وجود ندارد و این بیماری تا پایان عمر همراه فرد است. 
• عوامل محیطی و استرس در تشدید این بیماری نقشی ندارند.

چگونه فرد اوتیسمی را بشناسیم؟

افراد اوتیسمی مشکلات کلامی و غیرکلامی و روابط اجتماعی ضعیف دارند. یعنی شما نمی‌توانید روابط عاطفی و اجتماعی که با دیگران دارید، با آن‌ها هم داشته باشید.

افراد اوتیسمی ویژگی ظاهری خاصی ندارند، مگر زمانی که دچار تنش می‌شوند و با رفتار‌های تکراری مانند تکان دادن سر یا دست، بی تابی شان را نشان می‌دهند.

علایق و فعالیت‌های این افراد محدود است.

۷۰۰,۰۰۰
اکنون ۷۰۰ هزار کودک اوتیسم در کشور داریم.

۵۹
در ایران از هر ۵۹ نوزاد متولد شده، یک نوزاد مبتلا به بیماری اوتیسم است.

در شهرمان مشهد چه خبر است؟

۶ مرکز
اکنون شش مرکز توان بخشی برای کودکان اوتیسم در مشهد داریم که زیرنظر اداره بهزیستی فعالیت می‌کنند.

۵۰ مددجو
هر مرکز بین ٣۵ تا ۵٠مددجوی سه تا هجده سال دارد که متناسب با سن و جنس و شرایطشان از خدمات گفتاردرمانی، کاردرمانی، هنردرمانی، موسیقی درمانی، بازی درمانی و روان درمانی بهره مند می‌شوند.

۴۰۰,۰۰۰ تومان
هزینه‌های نگهداری از کودکان اوتیسم برای خانواده‌ها بالاست، از این رو سازمان بهزیستی ماهیانه ۴٠٠هزار تومان به ازای هر کودک به مراکز نگهداری می‌دهد.

اوتیسم در پسر‌ها شایع‌تر است

نرخ اوتیستیک در بین پسر‌ها شایع‌تر و چهار برابر بیشتر از دخترهاست.

نشانه‌های بیماری از ۵ ماهگی تا ۲ سالگی

برای تشخیص به موقع اوتیسم بهتر است پدرومادر‌ها تا پیش از دو سالگی به نشانه‌های زیر توجه کنند. برخی نشانه‌های کودکان اوتیسم ممکن است در کودکان دارای فرایند رشد عادی هم دیده شود، ولی در کودکان مشکوک به اوتیسم بیش از حد مشاهده می‌شود.

• تا پنج ماهگی هیچ لبخند اجتماعی یا رفتاری که نشان دهنده شادی در اثر ارتباط با دیگران باشد در کودک دیده نمی‌شود.
• تا شش ماهگی نمی‌خندد.
• تا هشت ماهگی توجهی به بازی‌های دالی ندارد و از آن لذت نمی‌برد.
• تا نه ماهگی هیچ آوایی ندارند و همچنان کودک بدون لبخند است و ارتباط غیرکلامی نیز وجود ندارد.
• تا دوازده ماهگی هیچ گونه علامتی برای برقراری ارتباط غیرکلامی مانند اشاره برای درخواست کردن یا نشان دادن ندارد.
• تا دوازده ماهگی کودک هیچ پاسخی به نام خود نشان نمی‌دهد.
• تا دوازده ماهگی برای آرامش یا رفع نیاز به دنبال پدر و مادر خود نمی‌گردد.
• تا شانزده ماهگی کودک هیچ کلمه‌ای نمی‌گوید.
• تا هجده ماهگی به صورت معمول بازی نمی‌کند.
• تا بیست وچهار ماهگی کودک هیچ جمله معنی دار دوکلمه‌ای بیان نمی‌کند.

چگونه با فرد اوتیسمی ارتباط برقرار کنیم؟

افراد اوتیسمی را در هر وضعیتی که هستند، درک کنید. درک کردن یعنی اگر کاری از دستتان برنمی آید، وارد حریمشان نشوید و محیط را ترک کنید. به آن‌ها خیلی نزدیک نشوید و از دور کمکشان کنید.

خیلی به سمت ارتباط گیری با فرد اوتیسمی نروید. اجازه بدهید مسیر، روش و میزان ارتباط را او انتخاب کند. همچنین به علت وضعیتی که افراد اوتیسمی دارند، همواره حق تقدم را به آن‌ها بدهید.

اگر در فضا‌های بسته‌ای مانند آسانسور با فردی اوتیسمی تنها هستید، فاصله تان را با او حفظ کنید تا آرامش روانی اش خدشه دار نشود.

افراد اوتیسمی درکی از تعاملات اجتماعی ندارند و نباید در جمع با آن‌ها شوخی کنید. برخی اوتیسمی‌ها به لمس شدن حساس هستند و نباید به آن‌ها نزدیک شوید. همچنین از زل زدن یا نگاه کردن به آن‌ها خودداری کنید.

رفتار ترحم آمیز نداشته باشید و با افراد اوتیسمی ساده، روشن و بدون ابهام حرف بزنید.

اگر در جایی منتظر نوبت خود هستید و فردی اوتیسمی هم آنجاست، سعی کنید وقتتان را به او بدهید. محیط‌های شلوغ زمینه بروز تنش را در این افراد بیشتر می‌کند.

در ادامه حتما بخوانید در آستانه روز جهانی اوتیسم مشهد آبی شد

چگونه کودکان اوتیسم را  برای زندگی طبیعی آماده کنیم؟

گستردگی نشانه‌های رفتاری در طیف‌های اوتیسم در هر فرد متفاوت است، از این رو هر کودک اوتیسمی برای طبیعی شدن زندگی نیاز مبرم به برخی روش‌های درمانی مانند درمان‌های رفتاری و ارتباطی، دارویی،  رژیم غذایی و به کارگیری راهکار‌های مکمل مانند موسیقی درمانی و هنر درمانی دارد.

کاردرمانی

در این روش درمانی تمرکز بر آموزش مهارت‌های روزمره مانند لباس پوشیدن، غذا خوردن و مانند این کارهاست تا از این طریق مشکلات روزمره را رفع کنند و ارتباطات خود را گسترش دهند.

درمان انسجام حسی

حساسیت بالا نسبت به صدا‌های بلند و لمس از مشکلات شایع این کودکان است. در صورت استفاده از این روش، کودک می‌آموزد واکنش متناسب نشان دهد.

سیستم ارتباطی تبادل تصاویر

در این راهکار درمانی از نماد‌هایی استفاده می‌شود تا کودک شیوه سؤال پرسیدن را بیاموزد و تعاملات اجتماعی اش را گسترش دهد.

درمان‌های رژیمی و دارویی

پزشکان برای کنترل مشکلات رفتاری و گفتاری ناشی از اختلال اوتیسم دارو‌هایی را تجویز می‌کنند. در کنار این دارو‌ها باید به کمبود‌های تغذیه‌ای مانند برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی هم توجه کنید. تأمین این ویتامین‌ها تأثیری در درمان این اختلال ندارد، ولی در صورت رفع این کمبودها، مبتلایان علائم کمتری را بروز می‌دهند؛ بنابراین پزشکان توصیه می‌کنند از مصرف مکمل‌های ویتامین B و منیزیم برای کودکان اوتیسمی غافل نشوید.